Diabetes mellitus bij katten

Diabetes is een aandoening van de suikerregulatie, waarbij de kat te veel glucose (suiker) in het bloed heeft. De alvleesklier maakt onvoldoende insuline aan of het lichaam reageert niet goed op insuline. Insuline is nodig om glucose uit het bloed naar de cellen te transporteren. Bij katten met suikerziekte blijft glucose in de bloedbaan aanwezig, waardoor het bloedsuikergehalte stijgt. Dit leidt tot verschillende gezondheidsproblemen en klachten.

Kat met suikerziekte

Wanneer het glucosegehalte in het bloed boven een bepaalde grens blijft, spreken we van diabetes mellitus of suikerziekte.

Suikerziekte komt vrij veel voor bij katten. De ziekte komt vaker voor bij katers dan bij poezen en vooral op middelbare of oudere leeftijd. Bij jonge katers komt het vooral voor bij gecastreerde katers. Katten kunnen op elke leeftijd suikerziekte ontwikkelen, maar in de meeste gevallen komt het voor bij katten die ouder zijn dan 6 jaar.

Oorzaken

Obesitas

Obesitas is één van de meest voorkomende oorzaken van suikerziekte. Overgewicht kan invloed hebben op het insulinehormoon, net zoals te weinig beweging of inactiviteit. Te veel lichaamsvet kan insulineresistentie veroorzaken (je kat reageert dan minder goed op insuline). Daarnaast hebben katten met overgewicht ook meer kans op artrose.

Ziektes

Bepaalde ziektes kunnen ook de aanmaak van insuline in het lichaam ontregelen, zoals de ziekte van Cushing (hyperadrenocorticisme, een storing in de hormoonhuishouding) of acromegalie (het lichaam produceert te veel groeihormoon).

Erfelijkheid

Verder hebben sommige katten een genetische aanleg voor diabetes. Bepaalde rassen zoals de burmees, abessijn en siamees lijken meer aanleg te hebben voor het ontwikkelen van de ziekte.

Diabetes bij katten ©Shutterstock

Hoe herken je een kat met diabetes?

Symptomen: wat zijn de eerste tekenen van diabetes?

Het is heel belangrijk om de (eerste) symptomen te herkennen zodat je de kat kan helpen. Veelvoorkomende symptomen:

●      Meer dorst: de kat drinkt veel meer dan anders. Dit komt omdat het lichaam probeert de overtollige glucose via de urine uit te scheiden.

●      Meer honger: de kat eet heel veel.

●      Meer plassen: vaak leidt dat tot uitdroging. Doordat katten veel drinken, moeten ze ook veel plassen.

●      De urine van de kat is plakkerig: dit komt door het teveel aan suiker in de urine.

●      De kat vermagert en dit ondanks het vele eten. Dit komt doordat de cellen zonder insuline niet in staat zijn de glucose als energie te gebruiken.

●      Verminderde activiteit: katten met suikerziekte worden vaker slomer en bewegen minder.

●      De vacht van de kat wordt dunner en doffer, ziet er slecht uit en kan ook zoet gaan ruiken. De kat heeft daarom wel extra verzorging nodig.

Merk je een van deze symptomen op? Neem dan vanaf de eerste symptomen contact op met je dierenarts. Een snelle behandeling met de juiste medicatie kan ernstigere problemen voorkomen en het lijden van het dier verlichten.

Ketoacidose

Er kunnen eveneens ernstige symptomen optreden, zoals het verlies van eetlust, uitdroging, abnormale en trage ademhaling, braken, coma, etc. De kat bevindt zich dan in een diabetische ketoacidosecrisis (diabetische crisis).

Als de kat geen of te weinig insuline krijgt, kan hij in elkaar zakken. Hij moet dan zo snel mogelijk worden opgenomen voor een infuus en kaliumcorrectie. Pas als het kaliumgehalte goed is, mag de kat insuline krijgen.

Een diabetische crisis kan de volgende symptomen hebben:

●      braken

●      diarree

●      verdwijnen van eetlust

●      uitdroging

●      ineenzakken

●      coma

Bij deze symptomen moet de kat zo snel mogelijk naar de dierenarts. Ketoacidose is zeer snel dodelijk.

Diabetes bij katten ©Shutterstock

Hoe stelt de dierenarts de diagnose diabetes?

Als er een reden is om te denken dat je kat suikerziekte heeft, zal de dierenarts een bloed- en urineonderzoek doen. Blijkt er veel glucose in de urine te zitten, dan wordt de stof fructosamine in het bloed gemeten. Deze stof laat zien of het een tijdelijke verhoging is of dat je kat hier al langer last van heeft. Eén bloedmonster is te weinig voor het stellen van een goede diagnose, want katten kunnen ook verhoogde suikerwaardes krijgen door (chronische) stress.

Afhankelijk van elk individueel geval kunnen andere onderzoeken nodig zijn: echografie van de buik (en alvleesklier), andere bloedtesten, enz. Wanneer de diagnose positief is, zal je dierenarts een behandelplan opstellen.

Hoe verloopt de behandeling van diabetes bij katten?

Katten met een suikerziekte moeten een speciaal dieet volgen en insuline-injecties krijgen.

Dieetverandering

Het dieet (huishoudelijk of industrieel) is essentieel. Het doel is om schommelingen in de bloedsuikerspiegel na de maaltijd te beperken, de kat op een normaal gewicht te houden en het risico op diabetische complicaties te beperken. De inname van koolhydraten moet worden gecontroleerd en de energie-inname moet worden aangepast aan de toestand van de kat. Katten met obesitas moeten afvallen, maar niet te snel.

Een koolhydraatarm, eiwitrijk dieet is cruciaal voor katten met diabetes mellitus. Veel commerciële kattenvoedingen bevatten te veel koolhydraten, wat de bloedsuikerspiegel verhoogt. Speciaal dieetvoer dat laag is in koolhydraten en rijk aan eiwitten, helpt de bloedsuikerspiegel stabiliseren.

Insuline

De medische behandeling van suikerziekte bij katten bestaat uit het toedienen van insuline door middel van injecties. Twee keer per dag (met een interval van 12 uur) moet je een injectie onder de huid geven, meestal voor de rest van zijn leven. Je dierenarts legt je uit hoe dit moet. Eerst moet de juiste dosering van de insuline worden gevonden en daarom zijn er regelmatig controles nodig. Wanneer de juiste dosering is gevonden en het beter gaat met je kat, is er om de zes maanden een controle.

Hoe duur is insuline voor een kat?

De kosten variëren afhankelijk van het type insuline, de dosis en de plaats van aankoop. Insuline voor katten is vaak duurder dan insuline voor honden. Vergelijk verschillende opties en zoek de beste aanbieder. De prijs schommelt rond de 15 euro voor 30 tot 50 spuitjes.

Kan je kat een kwalitatief leven leiden? Is diabetes te genezen?

Een kat met diabetes heeft bij een goede behandeling en verzorging een fijn leven met een normale levensverwachting. Suikerziekte bij katten is helaas meestal niet volledig te genezen, maar je kunt de symptomen wel onder controle houden.

Onderzoek heeft aangetoond dat katten met type 2 diabetes (de meest voorkomende vorm) soms hun eigen insulineproductie kunnen herstellen als hun bloedsuikerspiegel goed gecontroleerd wordt. De insulinebehandeling kan dan worden gestopt.

Hier zijn enkele factoren die de kans op remissie kunnen verhogen:

  1. Vroege diagnose en behandeling: Hoe eerder suikerziekte wordt vastgesteld en behandeld, hoe groter de kans op remissie.

  2. Het juiste dieet: Dat zijn koolhydraatarme, eiwitrijke diëten. Katten zijn van nature carnivoren en een dieet met weinig koolhydraten kan de belasting op de alvleesklier verminderen. Veel katten reageren goed op speciaal dieetvoer.

  3. Gewichtsbeheersing: Zoals eerder gezegd is overgewicht een risicofactor voor diabetes bij katten. Afvallen kan de insulinegevoeligheid verbeteren en de alvleesklier ondersteunen, waardoor sommige katten geen insuline meer nodig hebben. Het is belangrijk om gewichtsverlies geleidelijk en gecontroleerd te laten verlopen, meestal in overleg met je dierenarts.

  4. Regelmatige controles bij je dierenarts: Het is heel belangrijk dat de bloedsuikerspiegel van je kat regelmatig wordt gecontroleerd door je dierenarts.

Remissie is helaas niet altijd permanent. Sommige katten hebben na verloop van tijd weer insuline nodig, vooral als hun dieet of gewicht niet goed beheerd worden. Diabetes kan altijd terugkomen, vooral als je kat ouder wordt of weer aankomt.

Preventie van diabetes mellitus bij katten

Hoewel je niet altijd kunt voorkomen dat een kat diabetes mellitus ontwikkelt, zijn er stappen die je kunt nemen om het risico te verlagen:

  1. Bevorder een gezond gewicht: Zorg ervoor dat je kat niet te zwaar wordt, aangezien obesitas een van de grootste risicofactoren voor diabetes is.

  2. Kies voor koolhydraatarm kattenvoer: Voeding met veel eiwitten en weinig koolhydraten past beter bij de natuurlijke behoefte van de kat en ondersteunt een gezonde bloedsuikerspiegel.

  3. Stimuleer beweging: Regelmatig spelen en actief bezig zijn, helpt bij het behouden van een gezond gewicht.

  4. Regelmatige gezondheidscontroles: Oudere katten en katten met overgewicht moeten regelmatig door de dierenarts worden gecontroleerd om eventuele gezondheidsproblemen vroegtijdig op te sporen.

Welke kosten mag je verwachten als je kat suikerziekte heeft?

De kosten voor de behandeling van diabetes bij katten hangen af van de diagnose, hoe snel de juiste dosering insuline gevonden is en de hoeveelheid insuline die geïnjecteerd moet worden. Gemiddeld kosten insuline-injecties en voeding (diagnostische tests en vervolgconsulten niet meegerekend) ongeveer € 100 tot € 150 per maand.

De verzekering bij Santévet dekt de kosten van de dierenartsbezoeken en de medicatie als deze is afgesloten voordat de diagnose van diabetes bekend is. Je kan daarom best zo vroeg mogelijk een kattenverzekering afsluiten, zodat je je geen extra zorgen hoeft te maken over de dierenartskosten!