Kan een kat allergisch zijn?
Helaas wel. Een allergische reactie is eigenlijk een overprikkeling van het immuunsysteem tegen iets onschadelijks. Dit kan veroorzaakt worden door het afweersysteem zelf, of door de natuurlijke omgeving waarin het dier vertoeft. Er wordt een lichaamseigen reactie getriggerd tegen de allergenen (de stoffen waarvoor je kat allergisch is). Het lichaam gaat bepaalde beschermingseiwitten of antilichamen aanmaken, die verschillende reacties in de hand kunnen werken. Deze kunnen van onschuldig tot levensbedreigend zijn. Bovendien kan elk kattenras hier last van hebben.
Symptomen van allergie bij katten
Allergie bij katten uit zich meestal in de volgende symptomen:
- Jeuk: je kat gaat zich hevig krabben of gaat schuren tegen meubels en muren. Het gezicht kan gaan jeuken, maar ook de oksels, oren en poten. Doordat de huid aangetast wordt door de allergie en het krabben, kan je kat ook last krijgen van secundaire huidontstekingen met bacteriën en gisten. Hierdoor worden de verschijnselen nog erger.
- Overmatig likken en wassen door deze jeuk
- Problemen met de gewrichten, nieren
- Haarverlies en kale plekken, korstjes, ook rond de oren
- Veelvuldig met de kop schudden
- Maag-darmproblemen, misselijkheid, diarree, winderigheid, braken
- Ademnood, astma
- Eosinofiel granuloom, een huidafwijking die gevormd wordt door bepaalde ontstekingscellen. Dit uit zich in dikke gelige, roze of natte plekken die ontstoken zijn, op de kin, lip of tong van de kat. Ze kunnen ook voorkomen in de liezen, knieholtes of op de buik.
Soorten allergieën
Grosso modo bestaan er vier soorten allergieën bij katten:
- Vlooienallergie
- Atopie
- Contactallergie
- Voedselallergie
Vlooienallergie
Een vlooienallergie is een buitensporige reactie van het lichaam op het speeksel van de vlo wanneer ze bijt. Enkele beten kunnen genoeg zijn om je dier te laten lijden.
Atopie
Atopie, of inhalatieallergie, komt vaak voor bij katten en is erfelijk. Bij atopie ontwikkelt de kat allergische klachten door omgevingsfactoren zoals stoffen in de lucht en de omgeving, waaronder huisstofmijt, boompollen of andere huisdieren. De eerste verschijnselen treden meestal op wanneer je huisdier 9 maanden tot 4 jaar is. Atopie kan soms seizoensgebonden zijn, bijvoorbeeld wanneer bepaalde grassen in de lente bloeien.
Voor atopie bij katten wordt vaak gekozen voor een therapie met geneesmiddelen, met een stof die in de eerste plaats de allergische reactie afremt. Deze werken vaak erg goed, maar hebben op lange termijn wel bijwerkingen. Voor secundaire huidontstekingen wordt soms ook antibiotica gegeven.
Contactallergie
Deze vorm van allergie is zeldzaam bij katten. Bij een contactallergie reageert de kat op iets wat rechtstreeks in contact komt met de huid, bijvoorbeeld een halsband, de rand van de kattenmand, planten of schoonmaakmiddelen.
Voedselallergie
Wanneer je kat een voedselallergie heeft, reageert ze buitensporig op bepaalde voedingsbestanddelen. Deze vorm van allergie kan op iedere leeftijd ontstaan, dus ook bij katten die al jaren hetzelfde kattenvoer eten. De meeste katten zijn allergisch voor eiwitten (bestanddelen in vlees).
Vroeger was dit meestal runder- of kippeneiwit. Tegenwoordig bevat kattenvoer echter steeds meer verschillende soorten eiwit (gevogelte, vis, lam), waardoor we tegen steeds meer soorten allergieën zien voor eiwitten.
Bepalen van de allergie
Wanneer je kat enkel seizoensgebonden allergisch is, zal dit eerder een atopische reactie zijn. Wanneer je kat echter het hele jaar door last heeft van allergische symptomen, moeten we verder zoeken. Een dierenarts kan de algemene gezondheid van je kat nagaan door de ademhaling, pols en hartslag te meten, net als de lichaamstemperatuur. Een voedselallergie wordt gediagnostiseerd door een uitsluitings- of eliminatiedieet, waarbij je van de ene dag op de andere overschakelt op ander, liefst hypoallergeen kattenvoer. Je kunt ook zelf eten koken voor je kat. Dit is veel werk, maar erg betrouwbaar. Als de symptomen verbeteren, mag je veronderstellen dat je het allergeen hebt gevonden. Reken zeker op een periode van minimaal negen weken. Mochten de allergenen niet worden gevonden met een uitsluitdiagnostiek, kan een dierenarts nog speciale tests doen, zoals de huidtest (intradermale test) of bloedtest (serumtest). Houd er rekening mee dat het volledige proces van diagnose veel tijd in beslag kan nemen.
Overstappen op hypoallergeen kattenvoer
Wanneer een kat iets eet waar hij of zij allergisch voor is, kan hypoallergeen kattenvoer een uitweg bieden.
Dit kattenvoer heeft een speciale samenstelling met meestal slechts één bron van eiwitten. Daarnaast bevat dit voer zorgvuldig geselecteerde koolhydraten. Door veelvoorkomende allergenen uit de voeding te weren, kunnen katten vaak volledig van hun klachten afraken.
De meest voorkomende allergenen zijn:
- Eiwitten in vis, rundvlees en kip
- Gluten in granen (tarwe, gerst), maïs
Minder voorkomend:
- Soja
- Bewaarmiddelen
- Bietenpulp
Deze ingrediënten zorgen in de meeste gevallen voor de allergische reacties. De ingrediënten die fabrikanten van dieet- of hypoallergene voeding gebruiken om deze allergenen te vervangen, kunnen erg verschillend zijn. Dit kunnen aardappelen zijn, maar ook groenten. Ter vervanging van vlees wordt vaak ook eend gebruikt. Een kat is namelijk een carnivoor. Dit betekent dat de natuurlijke voeding van het dier vooral bestaat uit dierlijke voedingsstoffen. Je kiest dus best voor hypoallergeen kattenvoer dat zo dicht mogelijk aanleunt bij de natuurlijke voeding van de katachtigen, met dierlijke eiwitten.
Soorten hypoallergene voeding
Zodra je hebt ontdekt waarvoor je kat nu precies allergisch is, kun je hem of haar blijven verwennen met hypoallergeen voer, maar ook met hypoallergene snacks. Deze laatste vormen niet alleen een aanvulling op de voeding, je versterkt ook je band met je huisdier, beloont er goed gedrag mee en sommige snacks kunnen ook helpen om de tanden van je kat gezond te houden. Er bestaan zelfs speciale snacks voor kittens. De keuze aan snacks is legio: kauwsnacks voor het gebit, anti-haarbalsnacks die haarballen voorkomen, snacks voor een gezonde huid en pels… Verder bestaan er ook nog kattensnoepjes, kattenkoekjes… Wat je ook kiest, eens je de allergie hebt ontdekt en weet hoe je hierop moet inspelen, zal je kat weer heerlijk op je schoot spinnen of als een gek achter haar speeltje aanlopen.