Nierfalen bij honden

Drie categorieën van nierfalen bij honden

1. Prerenaal nierfalen

Deze vorm van nierfalen wordt veroorzaakt door problemen vóór de nieren. De nier zelf is gezond, maar krijgt op de één of ander manier onvoldoende bloed. Zonder voldoende bloedtoevoer kunnen de nieren niet goed functioneren.

2. Renaal nierfalen

Dit type nierfalen wordt veroorzaakt door een probleem in de nieren zelf. De schade bevindt zich meestal in de nierstructuren, zoals de nefronen (de functionele eenheden van de nieren).

3. Postrenaal nierfalen

Postrenaal nierfalen treedt op wanneer er een verstopping of blokkade is in de urinewegen, waardoor urine niet goed kan worden afgevoerd. Dit kan leiden tot een terugvloeiing van urine (reflux), wat de nieren beschadigt. De meest voorkomende oorzaak zijn blaasstenen of nierstenen.

Nierproblemen bij honden vs. nierproblemen bij katten

Nierfalen bij de hond

Nierfalen ontstaat wanneer de nieren niet meer in staat zijn om hun functies goed uit te voeren. De nieren spelen een cruciale rol in het lichaam. Ze filteren afvalstoffen en overtollig water uit het bloed, waardoor urine wordt geproduceerd. Wanneer de nierfunctie verstoord raakt, kunnen deze afvalstoffen zich ophopen in het lichaam en dat is schadelijk voor de hond.

Nierproblemen bij honden kunnen zowel acuut als chronisch van aard zijn. Acuut nierfalen treedt vaak sneller op en chronisch nierfalen ontwikkelt zich eerder over een langere periode. De ernst van de aandoening hangt af van het stadium van het nierfalen en de mate waarin de nierfunctie is verminderd.

Nierfalen bij de kat: symptomen

Net als bij honden is nierfalen bij katten een veelvoorkomende aandoening, vooral bij oudere katten. De symptomen van beide dieren overlappen vaak. Het belangrijkste verschil is de snelheid waarmee de aandoening zich ontwikkelt en de behandelingsopties die voor elke soort beschikbaar zijn.

De meest voorkomende symptomen zijn:

• slecht eten
• misselijkheid
• braken
• veel drinken
• veel plassen
• veel slapen
• afvallen

Acuut nierfalen bij honden

Acuut nierfalen (ANF) bij honden is een plotselinge en ernstige afname van de nierfunctie. Deze ziekte kan snel optreden en leiden tot levensbedreigende complicaties als de hond niet snel wordt behandeld. Bij acuut nierfalen kunnen de nieren hun vermogen verliezen om afvalstoffen en overtollig vocht uit het bloed te filteren. Dit veroorzaakt een ophoping van gifstoffen in het lichaam, wat schadelijk kan zijn voor verschillende organen. Met een tijdige behandeling is het mogelijk om de nierfunctie te herstellen.

Oorzaak: wat veroorzaakt acuut nierfalen bij honden?

Acuut nierfalen kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder:

1. Vergiftiging: Blootstelling aan giftige stoffen is een van de meest voorkomende oorzaken. Voorbeelden van stoffen die nierbeschadiging kunnen veroorzaken, zijn medicijnen (zoals niet-voorgeschreven pijnstillers), bepaalde planten, chemicaliën of zelfs eetbare producten, zoals chocolade of druiven.
2. Bacteriële infecties: infecties van de urinewegen bijvoorbeeld.
3. Traumatische verwondingen: Ernstige verwondingen, zoals bij een auto-ongeluk of zware fysieke schade, kunnen leiden tot bloedverlies en een afname van de bloedstroom naar de nieren, wat kan leiden tot acuut nierfalen.
4. Dehydratie: Als een hond ernstig uitgedroogd is door diarree, braken of onvoldoende vochtinname, kan dit de nierfunctie verstoren en leiden tot acuut nierfalen.
5. Blokkades in de urinewegen: Een verstopping in de urinewegen (bijvoorbeeld door stenen of een vergroting van de prostaat) kan leiden tot een ophoping van urine in de nieren, wat de nierfunctie belemmert.

Symptomen: wat zijn de (eerste) symptomen?

Lien SS 2: https://www.shutterstock.com/image-photo/beagle-drinking-water-dog-hydration-2284468705

Alt Text: Hond drinkt water

Let vooral op de volgende symptomen:

●Braken en diarree: de ophoping van afvalstoffen kan leiden tot maagdarmklachten.

●Meer dorst en meer plassen: in sommige gevallen heeft de hond extreem veel dorst en moet hij vaak plassen, terwijl in andere gevallen de urineproductie juist vermindert of stopt.

●Lethargie of vermoeidheid

●Slechte adem (uremie): de ophoping van afvalstoffen kan leiden tot een vieze geur in de mond van de hond.

●Minder eetlust: de hond is niet meer geïnteresseerd in eten of drinken, omdat hij zich niet goed voelt.

●Gewichtsverlies

●Pijn in de buik of rug: In sommige gevallen kan de hond pijn ervaren en vertonen, vooral als er een onderliggende infectie of ontsteking is.

Diagnose

Een dierenarts zal meestal verschillende testen uitvoeren om een diagnose op te stellen. Hij kijkt naar de medische geschiedenis van de hond en gebruikt fysieke onderzoeken en diagnostische testen om acuut nierfalen vast te stellen. Enkele van de testen die kunnen worden uitgevoerd zijn:

●Bloedonderzoek: dit kan helpen bij het vaststellen van verhoogde niveaus van creatinine en ureum, die vaak wijzen op nierfalen.

●Urineonderzoek: dat kan de concentratie van afvalstoffen zoals creatinine, eiwitten en urinezuur aantonen.

●Echografie of röntgenfoto’s: in sommige gevallen kan beeldvorming worden gebruikt om te kijken naar afwijkingen in de nieren of urinewegen.

Behandeling

De behandeling van acuut nierfalen is afhankelijk van de oorzaak en de ernst van de aandoening. Het belangrijkste doel is om de nierfunctie te herstellen en de hond te stabiliseren. Er zijn verschillende mogelijke behandelingen:

●Vloeistoftherapie: In veel gevallen worden intraveneuze vloeistoffen toegediend om de bloeddruk te stabiliseren, de nieren te helpen zich te herstellen en de ophoping van afvalstoffen te verminderen.

●Medicatie: Afhankelijk van de oorzaak kan de hond antibiotica krijgen (in geval van een infectie), ontstekingsremmers of medicijnen die de bloeddruk verlagen.

●Dialyse: In ernstige gevallen van acuut nierfalen kan dialyse nodig zijn om de gifstoffen uit het bloed van de hond te filteren wanneer de nieren niet in staat zijn om dit te doen.

●Chirurgie: Als de oorzaak een verstopping of een ander fysiek probleem is, kan een operatie nodig zijn om de blokkade weg te werken.

Chronisch nierfalen bij de hond

Chronisch nierfalen bij honden, ook wel chronische nierinsufficiëntie genoemd, is een aandoening waarbij de nieren van de hond geleidelijk hun vermogen verliezen om afvalstoffen en overtollig vocht uit het bloed te filteren. In tegenstelling tot acuut nierfalen, dat plotseling optreedt en vaak te wijten is aan een specifieke oorzaak (zoals een infectie, vergiftiging of trauma), ontwikkelt chronisch nierfalen zich langzaam over een langere periode. Een deel van de nieren is onherstelbaar beschadigd.

Oorzaken: hoe ontstaat chronisch nierfalen bij honden?

Chronisch nierfalen is meestal het gevolg van langdurige schade aan de nieren. Er zijn verschillende mogelijke oorzaken:

1. Veroudering: Naarmate honden ouder worden, vermindert de nierfunctie vaak van nature. Dit is een normaal verouderingsproces, maar het kan leiden tot chronisch nierfalen bij oudere honden, vooral als ze andere gezondheidsproblemen hebben.
2. Erfelijke aandoeningen: Sommige hondenrassen, zoals de labrador retriever, zijn vatbaarder voor erfelijke nierziekten die kunnen leiden tot chronisch nierfalen.
3. Nierinfecties of ontstekingen: Langdurige of herhaalde infecties van de nieren of urinewegen, zoals nierbekkenontsteking (pyelonefritis), kunnen de nieren beschadigen en de functie op de lange termijn verminderen.
4. Hoge bloeddruk (hypertensie): Een verhoogde bloeddruk kan schade veroorzaken aan de bloedvaten in de nieren, waardoor ze minder effectief afvalstoffen uit het bloed kunnen filteren.
5. Nierstenen of obstructies: Nierstenen of andere blokkades in de urinewegen kunnen de nierfunctie verstoren.
6. Diabetes mellitus: Onbehandelde of slecht beheerde diabetes kan schade aan de bloedvaten en nieren veroorzaken, wat kan leiden tot chronisch nierfalen.

Symptomen van chronisch nierfalen bij honden

De symptomen van chronisch nierfalen bij honden ontwikkelen zich meestal langzaam en worden vaak pas merkbaar als de nieren al aanzienlijke schade hebben opgelopen. Veel van de symptomen kunnen in het begin subtiel zijn en worden mogelijk verward met algemene veroudering. Enkele veelvoorkomende symptomen van chronisch nierfalen zijn:

1. Meer dorst en meer plassen: de nieren kunnen de urine niet goed concentreren, waardoor de hond meer moet drinken en vaker moet plassen.
2. Vermoeidheid
3. Gewichtsverlies
4. Slechte adem
5. Verlies van eetlust
6. Misselijkheid en braken: net als bij andere vormen van nierziekten kan een hond met chronisch nierfalen braken en misselijkheid ervaren, vooral na het eten.
7. Dunne vacht en huidproblemen: doordat de nieren zorgen voor een goede vochtbalans en afvalstoffen verwijderen, kunnen honden met nierfalen een doffe vacht en een droge, schilferige huid hebben.
8. Pijn of ongemak: bij gevorderd chronisch nierfalen kunnen honden tekenen van pijn vertonen, vooral in de buik of onderrug.

Diagnose van chronisch nierfalen bij honden

Chronisch nierfalen wordt vaak gediagnosticeerd op basis van de symptomen van de hond. Er wordt ook een bloedonderzoek en urineonderzoek gedaan. Het bloedonderzoek helpt om de niveaus van afvalstoffen, zoals creatinine, ureum en bloedureumstikstof (BUN) te meten. Verhoogde niveaus van deze stoffen wijzen vaak op een verminderde nierfunctie.

Daarnaast kan het urineonderzoek de concentratie van de urine bepalen. Bij honden met chronisch nierfalen is de concentratie van de urine vaak verlaagd, wat aangeeft dat de nieren hun filtratiecapaciteit hebben verloren. Beeldvorming zoals röntgenfoto's of echografie kan ook helpen om de grootte en structuur van de nieren te beoordelen en andere mogelijke oorzaken van de symptomen uit te sluiten.

Behandeling

Chronisch nierfalen is ongeneeslijk. De aandoening kan echter beheerd worden om de levenskwaliteit van de hond te verbeteren en de voortgang te vertragen. De behandeling richt zich voornamelijk op het verlichten van de symptomen en het ondersteunen van de nierfunctie. Enkele veelgebruikte behandelingen zijn:

1. Speciaal nierdieet: Honden met chronisch nierfalen hebben baat bij een speciaal dieet dat is ontworpen om de belasting van de nieren te verminderen. Deze diëten bevatten vaak verminderde hoeveelheden eiwitten en fosfor die de nieren minder belasten, evenals verhoogde niveaus van essentiële vetzuren en kalium om de nierfunctie te ondersteunen.
2. Vloeistoftherapie: Veel honden met chronisch nierfalen hebben baat bij regelmatige intraveneuze vloeistoftherapie om uitdroging te voorkomen, de bloeddruk te stabiliseren en de nieren te helpen afvalstoffen uit te scheiden. Dit kan in sommige gevallen thuis worden voortgezet onder begeleiding van een dierenarts.
3. Medicatie: De dierenarts kan medicijnen voorschrijven om symptomen van nierfalen te beheersen, zoals anti-emetica (tegen braken), antibiotica (voor infecties) of medicatie om de bloeddruk te verlagen bij honden die een te hoge bloeddruk hebben. Medicijnen kunnen ook worden voorgeschreven om de concentratie van bepaalde stoffen, zoals fosfor of kalium, te reguleren.
4. Beheer van onderliggende aandoeningen: Als chronisch nierfalen wordt veroorzaakt door een onderliggende aandoening, zoals diabetes of hoge bloeddruk, is het belangrijk om deze aandoeningen goed te beheren om de progressie van het nierfalen te vertragen.

Oudere honden en nierfalen

Nierfalen komt vaker voor bij oudere honden, omdat de nieren na verloop van tijd minder efficiënt functioneren. Oudere honden hebben een grotere kans op chronisch nierfalen, wat kan leiden tot een geleidelijke achteruitgang van de nierfunctie. Het is erg belangrijk om oudere honden regelmatig te laten controleren door de dierenarts om vroegtijdige tekenen van nierfalen op te sporen.

Heeft een hond met nierfalen pijn?

Honden met nierfalen kunnen pijn ervaren, vooral als de aandoening gepaard gaat met ontstekingen, infecties of andere complicaties. Het is belangrijk om je hond goed in de gaten te houden en eventueel pijnstillers te geven. Die moeten worden voorgeschreven door de dierenarts. De pijn kan verminderen naarmate de nierfunctie verbetert door behandelingen, zoals vloeistoftherapie of medicatie.

Kan een hond met nierfalen overleven?

Het overlevingspercentage voor honden met nierfalen hangt af van het type nierfalen en het stadium van de ziekte. Bij acuut nierfalen is er een grotere kans op herstel als de oorzaak snel wordt behandeld, terwijl chronisch nierfalen meestal ongeneeslijk is. Het is belangrijk om regelmatig een bloedonderzoek te laten uitvoeren om de nierfunctie te controleren. Vroege detectie en behandeling kunnen de levenskwaliteit van de hond aanzienlijk verbeteren en de kans op overleving vergroten.

Kan ik nierfalen bij mijn hond voorkomen?

Hoewel je niet alle oorzaken van nierfalen bij honden kunt voorkomen, kun je wel maatregelen nemen om het risico te verkleinen en de gezondheid van de nieren van je hond te ondersteunen. We geven je hieronder enkele tips om nierfalen bij je hond zoveel mogelijk te voorkomen.

Een gezond dieet is essentieel voor de algehele gezondheid van je hond, inclusief de nieren. Daarnaast is hydratatie cruciaal voor de nierfunctie. Een hond die voldoende drinkt, helpt zijn nieren om afvalstoffen uit het bloed te filteren en met de urine uit te scheiden. Veel gevallen van acuut nierfalen worden veroorzaakt door blootstelling aan giftige stoffen. Houd antivries, schoonmaakmiddelen, bepaalde medicijnen (zoals ibuprofen) en giftige planten (zoals lelies) buiten bereik van je hond. Sommige infecties kunnen leiden tot nierfalen, zoals leptospirose of bacteriële infecties die nierbekkenontsteking veroorzaken. Chronische ziekten zoals hoge bloeddruk, diabetes of hartproblemen kunnen indirect bijdragen aan nierfalen.

Hoe eerder je een probleem opmerkt, hoe hoger de kans op een succesvolle behandeling. Let dus goed op de symptomen die we hierboven vermeld hebben.

Nuttige tips van Santévet als je hond nierfalen heeft

Een hond met nierfalen in huis hebben, kan uitdagend, lastig en vooral emotioneel zijn. Het is belangrijk om goed voor je huisdier te zorgen en samen met je dierenarts te overleggen hoe je de kwaliteit van het leven van je hond kunt verbeteren. Hier zijn enkele nuttige tips:

1. Voeding aanpassen

Er zijn speciale nierdiëten ontworpen om de belasting van de nieren te verminderen. Die kunnen helpen om de ziekte te vertragen. De voeding heeft dan een laag fosfor- en eiwitgehalte, maar een verhoogd vet- en kaliumgehalte. Zorg er daarnaast voor dat je hond altijd toegang heeft tot vers, schoon water.

2. Regelmatige veterinaire controles

Het is belangrijk om regelmatig naar de dierenarts te gaan voor controles. Dankzij bloed- en urineonderzoek kun je de voortgang van de nierziekte goed opvolgen.

3. Waterinname

Een hond met nierproblemen kan vaak meer dorst hebben, waardoor de hond waarschijnlijk meer water drinkt dan normaal. Zorg ervoor dat je altijd schoon, vers water beschikbaar hebt en houd de waterinname van je hond in de gaten.

4. Beperk stress en zorg voor een rustige omgeving

Honden met nierproblemen kunnen gevoeliger zijn voor stress, omdat de ziekte hun energie en weerstand kan verminderen. Zorg voor een rustige en comfortabele omgeving voor je huisdier. Vermijd plotselinge veranderingen in de omgeving en geef je hond voldoende tijd en ruimte om te rusten. Een hond met nierfalen heeft veel steun en comfort nodig. Zorg voor voldoende aandacht, knuffels en interactie. Denk ook aan je eigen gemoedsrust. Sluit een hondenverzekering af bij Santévet en samen zorgen we goed voor jouw hond.

5. Let op veranderingen in gedrag en eetlust

Honden en andere dieren met nierfalen kunnen veranderingen in hun eet- en drinkgewoonten vertonen, zoals verminderde eetlust of verhoogde dorst. Houd deze veranderingen goed in de gaten, omdat deze indicaties kunnen zijn nierproblemen. Als je hond moeite heeft met eten, kun je proberen het dieet aan te passen of kleinere maaltijden aan te bieden.