Leucose bij katten

Wat is kattenleukemie?

Leucose, veroorzaakt door het Feline Leukemievirus (FeLV), is een virale ziekte die katten kan treffen. Het is een van de belangrijkste doodsoorzaken van virale oorsprong bij katten. De ziekte wordt veroorzaakt door een retrovirus dat het immuunsysteem van de kat aanvalt en het dier ook vatbaarder maakt voor het ontwikkelen van verschillende infecties en kankers. Veel zwerfkatten die niet gesteriliseerd zijn, zijn dragers van het virus.

Hoe wordt FeLV overgedragen bij katten?

Bruin katje

Het FeLV-virus is besmettelijk en wordt voornamelijk overgedragen door direct contact tussen besmette en niet-besmette katten:

  • Nauw contact: FeLV wordt voornamelijk overgedragen door nauw contact tussen katten, vooral tijdens gevechten met zwerfkatten.
  • Overdracht van moeder op kitten: Kittens kunnen FeLV van hun moeder krijgen tijdens de dracht, bij de geboorte of via de moedermelk.
  • Contact met lichaamssappen: Het virus kan aanwezig zijn in het speeksel, het bloed, de urine, de uitwerpselen en de neusuitscheidingen van besmette katten. Het delen van eet- en drinkbakjes, kattenbakvulling of speelgoed kan ook een manier zijn om de ziekte over te dragen als deze voorwerpen besmet zijn met de lichaamssappen van een besmette kat.
  • Seksueel contact: FeLV kan worden overgedragen tijdens geslachtsgemeenschap tussen katten.

De ziekte wordt over het algemeen niet overgedragen op andere diersoorten of op mensen. 

Wat zijn de symptomen van leucose bij katten?

De symptomen van kattenleukemie kunnen van kat tot kat sterk verschillen, en sommige besmette katten vertonen maanden of zelfs jaren geen ziekteverschijnselen. 

  • Verlies van gewicht of eetlust: Besmette katten kunnen gewicht verliezen en minder eetlust hebben dan normaal.
  • Zwakte: katten kunnen minder actief dan normaal lijken en meer tijd slapend doorbrengen.
  • Koorts: Bepaalde katten kunnen koorts hebben.
  • Steeds terugkerende infecties: Katten met leukemie hebben een verzwakt immuunsysteem, waardoor ze vatbaarder zijn voor bacteriële, virale of schimmelinfecties.
  • Bloedarmoede: Een afname van rode bloedcellen kan leiden tot bloedarmoede, wat bleke slijmvliezen, zwakte en kortademigheid veroorzaakt.
  • Maag-darmproblemen: Dit kan braken, diarree of constipatie inhouden.
  • Ademhalingsproblemen: Symptomen zoals hoesten of ademhalingsproblemen kunnen optreden.
  • Huidproblemen: Mondzweren, wonden die niet genezen en andere huidproblemen kunnen optreden.
  • Tumoren: Katten die besmet zijn met FeLV hebben een hoog risico op het ontwikkelen van bepaalde soorten kankers zoals leukemie en lymfoom.
  • Neurologische aandoeningen: In gevorderde gevallen kunnen neurologische symptomen zoals stuiptrekkingen, beven of coördinatieverlies optreden.

De aanwezigheid van deze symptomen betekent niet noodzakelijk dat de kat besmet is met FeLV, omdat ze ook verband kunnen houden met andere gezondheidsproblemen.

Welke test kan leucose opsporen?

De meest gebruikte test om kattenleukemie vast te stellen is de FeLV-antigeentest. Deze test detecteert de aanwezigheid van specifieke virale eiwitten die door het leukemievirus bij katten worden geproduceerd in het bloed, het speeksel of de neusuitscheidingen. Er kan een snelle test worden uitgevoerd in een dierenkliniek met behulp van een bloedmonster. Deze test wordt vaak gecombineerd met een screening op het aidsvirus bij katten. De resultaten zijn na ongeveer tien minuten beschikbaar.

Screening op aids en leucose wordt aanbevolen voor alle katten. Deze testen worden vaak aangeboden op het moment van de sterilisatie of de vaccinatie.

Behandeling: hoe kan u de ziekte bij katten behandelen?

Zieke kat

Kattenleukemie kan helaas nog niet worden genezen omdat het een chronische virale ziekte is waarvoor geen genezing bestaat. Als een kat positief is, is de behandeling over het algemeen gericht op het onder controle houden van de symptomen, het voorkomen van secundaire infecties en het verbeteren van de levenskwaliteit van de kat.

Interferon is een antivirale behandeling die soms wordt gebruikt als aanvulling om het immuunsysteem van de kat te helpen stimuleren bij leucose. De werkzaamheid van interferon bij de behandeling van kattenleukemie is niet duidelijk vastgesteld.

Wat is de prognose bij leucose?

Kan een kat leven met leucose?

Een kat kan leven met leucose, maar de prognose hangt af van een aantal factoren, waaronder de algemene gezondheidstoestand van de kat, de aanwezigheid van de symptomen, de ernst van de ziekte en het vermogen van het immuunsysteem om de infectie onder controle te houden.

Sommige katten die besmet zijn met FeLV kunnen maanden (en zelfs jaren) asymptomatisch blijven en een relatief normaal leven leiden. Hun gezondheidstoestand kan variëren afhankelijk van de sterkte van hun immuunsysteem en hun vermogen om het virus onder controle te houden.

Katten met symptomen hebben een regelmatige behandeling en verzorging nodig. Wat betreft de prognose voor deze katten moet men iets voorzichtiger zijn, vooral als ze complicaties ontwikkelen zoals ernstige infecties of tumoren.

Wat is de levensverwachting van een kat met leucose?

De levensverwachting van een dier met leucose kan van kat tot kat sterk verschillen en hangt van veel factoren af. Sommige met FeLV besmette katten kunnen vele jaren leven met de juiste verzorging en wanneer de gezondheid goed wordt gecontroleerd, terwijl anderen sneller aan de ziekte bezwijken door ernstige complicaties.

Welk vaccin is beschikbaar om katten tegen leucose te beschermen?

Er bestaat een heel effectief vaccin om katten tegen kattenleukemie te beschermen. Het kan worden toegediend vanaf de leeftijd van twee maanden en wordt vaak gecombineerd met vaccinatie tegen coryza en tyfus.

In het begin zijn er twee of drie injecties met een pauze van een maand nodig, gevolgd door een jaarlijkse booster gedurende het hele leven van het dier. Vaccinatie tegen leucose wordt aanbevolen voor alle katten die naar buiten gaan.

Het preventiepakket van de zorgverzekering voor katten kan de vaccinaties voor uw kat terugbetalen.

Conclusie: leucose is een ernstige en mogelijk ook dodelijke ziekte bij katten. Vaccinatie wordt sterk aanbevolen voor alle katten die naar buiten gaan.